Η κυβέρνηση συνεργασίας δεν θα κριθεί μόνο στην οικονομία και την κοινωνική προστασία αλλά και στα πεδία της εξυγίανσης του πολιτικού συστήματος και της λειτουργίας της Δικαιοσύνης. Εκεί μάλιστα θα κριθεί, ακόμα πιο αυστηρά, και η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση. Και πολλοί πια συνομολογούν (ανεξαρτήτως της αρχικής θέσης του καθενός απέναντι στη συμμετοχή της) πως την επιλογή της θα μπορούσε να δικαιώσει η συνεχής επιθετική διεκδίκηση και όχι η αμυντική αυτοπροστασία.
Για την αποτίμηση αυτής της συμμετοχής άλλα θέματα θα αποβούν επίσης καθοριστικά. Ένα είναι η λειτουργία της Ελληνικής Αστυνομίας. Ο σημαντικός ρόλος των σωμάτων ασφαλείας για την κοινωνική, πολιτική και πολιτειακή τάξη και ασφάλεια -σε συνθήκες ευρείας κρίσης ακόμα μεγαλύτερος- ναρκοθετείται από την ανεπάρκεια και τις εστίες ανομίας στην Αστυνομία.
Αμάχητο τεκμήριο αυτής της ανεπάρκειας το αίσθημα ανασφάλειας του πολίτη και μάλιστα σε μια χώρα με υψηλότατη αναλογία αστυνομικών ως προς τον πληθυσμό. Η ανομία τεκμηριώνεται επίσης εύκολα: αδικαιολόγητη αστυνομική βία στις διαδηλώσεις, στις συλλήψεις και στην κράτηση, συγκάλυψη και ατιμωρησία για πράξεις αυθαιρεσίας, κραυγαλέα αδράνεια μπροστά στα εγκλήματα ρατσιστικής βίας, καταγγελλόμενες διασυνδέσεις μεταξύ μελών της ΕΛΑΣ και νεοναζιστικών μορφωμάτων, τάσεις αυτονόμησης και λογική βεντέτας που διαπνέουν μέλη των μηχανοκίνητων τμημάτων της.
Οποιαδήποτε κυβέρνηση, πόσο μάλλον τούτη με τη συμμετοχή της Αριστεράς, οφείλει να σπάσει το απόστημα. Έχουν κατατεθεί από πολλούς θεσμικούς φορείς, εθνικούς και διεθνείς, συστάσεις για τα ζητήματα επιχειρησιακής λειτουργίας, εκπαίδευσης, λογοδοσίας και διαφάνειας των σωμάτων ασφαλείας. Τώρα είναι η ευκαιρία να προωθηθούν επισήμως οι προτάσεις αυτές από την ΔΗΜΑΡ και να τεθούν οι λοιποί κυβερνητικοί εταίροι προ των ευθυνών τους.
Το δεύτερο θέμα είναι το μεταναστευτικό. Θεμιτή και αναγκαία η προσπάθεια να μειωθούν οι χωρίς χαρτιά αλλοδαποί με εκούσιους ή ακούσιους επαναπατρισμούς, διακρατικές συμφωνίες επανεισδοχής και επιδίωξη αλλαγής του κάκιστου ευρωπαϊκού πλαισίου μετανάστευσης. Αθέμιτη όμως η ταύτιση του όλου μεταναστευτικού ζητήματος με το μερικότερο ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης.
Φοβόμαστε πως σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η πρόβλεψη στο κείμενο συμφωνίας των τριών κομμάτων (ενταγμένη μάλιστα στο κεφάλαιο «Παράνομη μετανάστευση και Ασφάλεια»): «Προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου για απόδοση ιθαγένειας σε συνδυασμό με τις σύγχρονες εξελίξεις και σε αντιστοίχηση με τα ισχύοντα σε ευρωπαϊκές χώρες με παρόμοια προβλήματα (Ευρωπαϊκός Νότος)». Η διατύπωση αυτή δεν καταφέρνει να κρύψει την επαπειλούμενη αναίρεση ή αποδυνάμωση του νόμου για την ιθαγένεια και την συνακόλουθη αναστροφή της ενσωμάτωσης των νόμιμων μεταναστών, ιδίως της δεύτερης μεταναστευτικής γενιάς. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν μπορεί παρά να αποτελεί κόκκινη γραμμή για την ΔΗΜΑΡ μέχρι τέλους.
Πολλοί θα αναρωτηθούν: μπορούν στ’ αλήθεια να υπάρξουν βαθιές τομές στην ΕΛΑΣ με τους σημερινούς συσχετισμούς στο υπουργείο; Μπορεί να περιοριστεί η ρητορική του φόβου για το μεταναστευτικό επί πρωθυπουργίας Σαμαρά και με τέτοια πίεση από τα δεξιά του; Μπορεί επιπλέον να προσδοκά κανείς οτιδήποτε από το πολιτικά ασπόνδυλο και κοινωνικά αχνό ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου; Βάσιμες οι επιφυλάξεις. Όμως μέτρο αξιολόγησης μιας αριστερής συνιστώσας στην κυβέρνηση θα αποτελέσει η συντεταγμένη και τεκμηριωμένη κατάθεση προτάσεων για αυτά τα θέματα και ο διαρκής έλεγχος των κυβερνητικών πεπραγμένων.
Και πάλι ακούω την ένσταση: μπορούν οι 17 βουλευτές της ΔΗΜΑΡ να πιέσουν αποτελεσματικά για τόσο δύσκολα θέματα; Οφείλει φυσικά κάποιος να είναι ρεαλιστής. Όμως η προστιθέμενη αξία που εισφέρει η ΔΗΜΑΡ στο κυβερνητικό σχήμα είναι πολύ μεγαλύτερη από το μέγεθος της κοινοβουλευτικής της ομάδας. Η συμμετοχή της είναι απολύτως αναγκαία στους άλλους δυο εταίρους και πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτό το γεγονός μέχρι κεραίας. Η πίεση που θα ασκήσει στα καίρια ζητήματα του κράτους δικαίου και των δικαιωμάτων του ανθρώπου οφείλει να είναι ευθέως ανάλογη της βαρύτητας αυτής της συμμετοχής, αποφασιστική και ανυποχώρητη. Καλείται επιπλέον να οικοδομήσει κατά περίπτωση κοινοβουλευτικές και κοινωνικές συμμαχίες και να σύρει τους άλλους δυο εταίρους εκεί ακριβώς όπου μόνοι τους επί χρόνια απέφυγαν να δράσουν ή απέτυχαν παταγωδώς.
Και πάντως, στα ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, καλείται πάνω απ’ όλα διαρκώς να επιβεβαιώνει έμπρακτα τις βασικές αρχές του αξιακού της κώδικα.
Ειδικά για την ιθαγένεια, ανησυχώ πάρα πολύ. Εκτός από τη ΔΗΜΑΡ, αποτελεί «κόκκινη γραμμή» (φυσικά προς την αντίθετη κατεύθυνση!) και για την πελατεία της μείζονος κυβερνητικής συνιστώσας, δηλαδή της Πολιτικής Άνοιξης. Φαίνεται πως μόνο τη μεσαία εταίρα δεν την ενδιαφέρει το θέμα (το οποίο ευχαρίστως θα θυσίαζε στο βωμό άλλων). Και όσο αποδεικνύονται φρούδες (ίνα μη τι χείρον είπω) οι λοιπές «κόκκινες γραμμές», ιδίως οι περί τα μνημονιακά οικονομικά, τόσο περισσότερο η ΠολΑν θ’ αντιμετωπίζει τον πειρασμό να εστιάσει στην ιθαγένεια προκειμένου ν’ αποδείξει τη συνέπειά της. Οι μέχρι τώρα δημόσιες δηλώσεις του αρεοπαγίτη-υπουργού και του αρχηγού του υπήρξαν παρήγορα προσεκτικές και ισορροπημένες, ωστόσο ο κίνδυνος είναι διαρκής. Ελπίζω να έχει συνειδητοποιήσει η ηγεσία της ΔΗΜΑΡ ότι τουλάχιστον ένα αξιοσήμαντο μέρος των ψήφων της ιεραρχεί τη διάσωση των ρυθμίσεων περί ιθαγένειας κάπως ψηλότερα από τη διατήρηση των προνομίων των συνδικαλιστών της ΔΕΗ.
To ερώτημα που τίθεται, μιας και από πλευράς των άλλων 2 κυβερνητικών εταίρων (ΠΑΣΟΚ&ΝΔ) έχει αποδειχτεί ότι δεν υπάρχουν κόκκινες γραμμές πέραν της παραμονής των πρωτοκλασάτων στελεχών στην εξουσία, αν η ΔΗΜΑΡ έχει αυτές τις κόκκινες γραμμές που αναφέρει ο συντάκτης.
ακριβώς για τους λόγους που αναφέρει ο Μιχάλης, έχουν σημασία οι αντιστάσεις της ΔΗΜΑΡ και μένει να αποδειχτεί αν θα τις προβάλει, αν έχει τις κόκκινες γραμμές που αναρωτιέται ο kostas.nik. Πάντως όσο περναει ο καιρός, ο συσχετισμός για τα θέματα αυτά θα γίνεται πολύ χειρότερος και η πίεση από τα δεξιά της δεξιάς της κυβέρνησης πολύ μεγάλη. Άρα ενδχομένως (με μια διεστραμμένη λογική) να είναι προτιμότερος ένας μέτριος συμβιβασμός τώρα παρά μια άλλη διευθέτηση μετά με τις κραυγές καμένων και χρυσαυγιτών και τις πιέσεις των φαήλων