Η τραγωδία στο Κονέκτικατ και οι Έλληνες λάτρεις των όπλων

Το μακελειό στο σχολείο των ΗΠΑ έφερε ξανά στην επιφάνεια ακραίες παθογένειες της αμερικανικής κοινωνίας. Η επίκληση της συνταγματικής κατοχύρωσης της οπλοκατοχής στις ΗΠΑ αποτελεί πλέον μια γκροτέσκα στρέβλωση όχι μόνο των ιστορικών συνθηκών που οδήγησαν σε αυτή την κατοχύρωση αλλά και της πιο θεμελιώδους κοινής λογικής. Η σημερινή αμερικανική εκδοχή της σχεδόν ελεύθερης και δυνάμει καθολικής οπλοκατοχής (90 όπλα ανά 100 κατοίκους) οδηγεί σε δραματική κλιμάκωση της ένοπλης βίας με την παραμικρή αφορμή (30.000 νεκροί ετησίως).

Τα πράγματα στην Αμερική από μακριά φαντάζουν απλά και ευανάγνωστα. Οι υποστηρικτές της οπλοκατοχής είναι, στα μάτια των περισσότερων Ευρωπαίων, κάποιοι παχύσαρκοι που τρώνε συνέχεια μπέργκερ, εκπαιδεύουν τα παιδιά τους στα όπλα και οργανώνουν πολιτοφυλακές για να πολεμήσουν την Ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Αντιλαμβανόμαστε καλά ότι τον φόβο και τον ρατσισμό τους εκμεταλλεύεται το λόμπι των όπλων για να αποκομίσει πολιτικά και οικονομικά κέρδη. Όμως αποτελεί στ’ αλήθεια η έριδα γύρω από την οπλοκατοχή αποκλειστικό προνόμιο των ΗΠΑ; Στη χώρα μας το ζήτημα είναι αδιάφορο και εξωτικό;

Πρόσφατα τα ηλεκτρονικά μηχανήματα ανίχνευσης μετάλλων στη Βουλή «συνέλαβαν» τα όπλα βουλευτών της Χρυσής Αυγής. Άλλοι βουλευτές, όπως ο κ. Γεωργιάδης, δημοσίως έχουν υποστηρίξει τη «διεύρυνση» της δυνατότητας οπλοκατοχής. Μπορούν αυτές οι ευάριθμες, ιδιότυπες περιπτώσεις, κακέκτυπα των αμερικανών νεοναζί της Κου Κλουξ Κλαν οι πρώτοι, επίδοξος εν Ελλάδι εκπρόσωπος του Tea Party ο δεύτερος, να επηρεάσουν την κοινή γνώμη;

Δυστυχώς, τμήματα της κοινωνίας είναι έτοιμα να δεχτούν πολλές τέτοιες ακρότητες. Είναι εκείνα τα τμήματα που σοκάρονται από τον διάχυτο μιλιταρισμό της αμερικανικής κοινωνίας και τις τελετουργικά επαναλαμβανόμενες αιματοχυσίες στα σχολεία της αλλά θεωρούν πως εδώ τα όπλα θα λειτουργούσαν διαφορετικά. Εδώ η εγκληματικότητα, λένε, μας καλεί να ξανασκεφτούμε το ζήτημα. Θυμίζουμε ότι μετά το περιστατικό της Κερατέας (την ανθρωποκτονία διαρρήκτη από κάτοικο της περιοχής) η μιντιακή έκρηξη υπέρ της αυτοδικίας (η οποία αμέσως μετονομάστηκε σε αυτοάμυνα) και του δικαιώματος στην οπλοκατοχή ήταν πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα.

Στη χώρα μας ουσιαστική συζήτηση για τη νομοθεσία περί οπλοκατοχής δεν έχει γίνει. Κι αυτό γιατί επί της ουσίας δεν ενδιαφέρει κανέναν να γίνει. Υποστηρίζω δηλαδή πως η υποστήριξη της ελεύθερης κατοχής όπλων με την επίκληση της αυτοάμυνας είναι συνήθως προσχηματική. Γι’ αυτό και το θέμα δεν τίθεται ευθέως στη δημόσια ατζέντα, δεν υποστηρίζεται ανοιχτά από υπολογίσιμες κινήσεις πολιτών. Αντίθετα, το θέμα των όπλων υποκρύπτεται κάτω από τη συστηματική καλλιέργεια συλλογικού φόβου με την διαρκή αναφορά στην εγκληματικότητα.

Όσοι διαρκώς κραυγάζουν στα κανάλια για την εγκληματικότητα δεν θα έβλεπαν άσχημα –οι περισσότεροι τουλάχιστον- την ελεύθερη κατοχή όπλων. Θα πρέπει όμως να διευκρινίσουν εάν εκτιμούν ότι οι 160 κατά μέσο όρο ανθρωποκτονίες κατ’ έτος θα ήταν λιγότερες ή περισσότερες με την ελεύθερη οπλοκατοχή. Θα πρέπει επίσης να αναλύσουν ανοιχτά την πρότασή τους προς την ελληνική κοινωνία. Σε μια χώρα που διαλύεται, με τους θεσμούς σε βαθιά κρίση και τη Δικαιοσύνη πρακτικά εκτός λειτουργίας, τι λένε σε όποιον αισθάνεται πως αδικείται ή απειλείται; Του λένε να εγκαταλείψει τις θεσμικές ψευδαισθήσεις και να στραφεί στα όπλα.

Σε αυτήν ακριβώς τη θεώρηση των πραγμάτων οι θιασώτες της οπλοκατοχής συμπίπτουν με τον παράλληλο κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ιστοτόπων εθνικιστικής συνωμοσιολογίας. Εκεί επίσης τα όπλα αποτελούν κυρίαρχο μέρος μιας άλλης ευρύτερης κινητικότητας. Εκεί επίσης ο μιλιταρισμός στο όνομα της αυτοάμυνας δε χάνει ευκαιρία να εκδηλωθεί (ας θυμηθούμε τις «αυθόρμητες» παρελάσεις των εφέδρων). Και όποτε επιχειρείται η ώσμωση των εντός και εκτός στρατού εραστών της «μάτσο» βίας με το ποινικό περιθώριο, αυτό γίνεται στο όνομα της αυτοάμυνας.

Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της «Πατριωτικής Πολιτοφυλακής»: «Είναι πλέον ολοφάνερο ότι βρισκόμαστε υπό κατοχή ως έθνος και ως πατρίδα. Βυθίζουν το λαό μας σε ένα ατελείωτο πένθος με την καθημερινότητα της μιζέριας και της εξαθλίωσης. Οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή, να συνειδητοποιήσουμε ότι εμείς μόνον μπορούμε να προστατέψουμε τις οικογένειες αλλά και την πατρίδα μας».

Η λατρεία των όπλων αποτελεί συστατικό στοιχείο της ποικιλότροπης μιλιταριστικής έξαψης. Η απλή αυτή παραδοχή καταδεικνύει το προφανές: δεν μπορούν τα όπλα να πολλαπλασιαστούν χωρίς να οδηγηθούμε σε γενίκευση της βίας.