Άκου θύμα να μαθαίνεις

Στο ιαπωνικό «Τρίτο έγκλημα» του Κορεέντα ο θυμωμένος συνήγορος του δράστη λέει: «Σήμερα τα θύματα νομίζουν ότι μπορούν να κάνουν ό, τι θέλουν».Φράση επιτομή αυτού που ζούμε, ο κυρίαρχος λόγος της δυσφορίας: μας έχετε κουράσει να λέτε ολοένα για το ξύλο που τρώτε. Κανονικά ό, τι πει ο κατηγορούμενος μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον του. Ειδικά εδώ αυτό ισχύει για τα θύματα. Όχι για κάτι που θα πουν αλλά επειδή (θέλουν να) θεωρούνται θύματα. Καλύτερα να σωπάσουν.

Δεν είναι στοχευμένο victim blaming του καταγγέλλοντος θύματος, είναι συνολικό victim blaming των θυμάτων επειδή είναι θύματα. Υπερβαίνει το συμβάν, τον καθεαυτό βιασμό ή την αστυνομική βία, γίνεται άλλο πλαίσιο κατανόησης και νοηματοδότησης: τα θύματα είναι παραφωνίες, κουκίδες κόντρα αφήγησης. Ο γυμνωμένος φοιτητής από χακί ένστολα χέρια στον περίβολο του πανεπιστημίου νομίζει ότι ως θύμα μπορεί να κάνει ο, τι θέλει. Το ίδιο και η φοιτήτρια που εξευτελίζεται σεξουαλικά στη ΓΑΔΑ, ο κακοποιημένος ανήλικος, το θύμα του λάθος τροχαίου που έγινε την λάθος στιγμή στον λάθος τόπο.

Το σώμα του θύματος πρέπει να φύγει από μπροστά μας. Ακόμα καλύτερα να μη φανεί ποτέ, να μην υπάρχει εικόνα του, φωτογραφία ή βίντεο. Αν δεν το δούμε, αν απλώς κάτι ακουστεί, μικρή η μάχη γύρω από το «σώμα του εγκλήματος», λίγα λόγια φτερά στον άνεμο. Η απεικόνιση του σώματος κάνει το σώμα όπλο. Θα δοθεί μάχη, όπως γύρω από το νεκρό σώμα στον Όμηρο. Αν το πάρουμε, θα το εξαφανίσουμε, δεν θα αφήσουμε τους άλλους να το περιφέρουν σαν τοτέμ στις πορείες.Ή το θύμα ή εμείς. Στην κανονικότητα δεν υπάρχουν θύματα. Εμείς είμαστε η κανονικότητα.

Όμως δεν περνάει μέρα να μην εμφανιστεί ένας από εσάς, θύματα. Όλοι εσείς, κρίμα γι’ αυτό που πάθατε αλλά, εντάξει, κάπου κουράσατε.Φτάνει με τη γκρίνια, από παλιά σας θυμόμαστε που λέγατε:«μας κάνουν χάρη που μας ανέχονται και που γελάσαμετώρα δημόσια θα έχουν μικρόφωνο μόνο οι γνωρίζοντες».

Ε ναι, αυτό λέμε. Μόνο οι γνωρίζοντες.